Όταν το νέο μέλος της οικογένειας κάνει το παλιό και πάλι μωρό.
Δεν είναι σπάνιο για τα πρωτότοκα παιδιά, όταν έρχεται ένα νέο μέλος στην οικογένεια να παρουσιάζουν σημάδια παλινδρόμησης σε προηγούμενα αναπτυξιακά στάδια και να παρατηρούμε συμπεριφορές αταίριαστες με την ηλικία τους. Και είναι λογικό κάτι τέτοιο να προκαλεί ανησυχία και ταραχή στους γονείς, όμως συνήθως πρόκειται για έναν τρόπο να εκτονώσουν τη ζήλια ή και το θυμό που νιώθουν προς το νέο παιδί, που στην ουσία ήρθε και τους άλλαξε ότι ήξεραν μέχρι τώρα για την κανονικότητα και την καθημερινότητα τους και πήρε μέρος από την προσοχή που είχαν αποκλειστικά αυτά μέχρι τότε. Το να παρατηρήσει ένας γονιός τέτοιες αλλαγές είναι πολύ καλό γιατί είναι το πρώτο βήμα που πρέπει να γίνει για να μπορέσει να βοηθήσει ένα παιδί που το έχει ανάγκη. Το πρώτο βήμα είναι να δούμε τον παιδίατρο για μια γενική εκτίμηση και ύστερα το δάσκαλο για να συζητήσουμε μαζί του για το τι έχει προσέξει και πως μπορούμε από κοινού να το αντιμετωπίσουμε. Από εκεί και πέρα, αν τα πράγματα αρχίσουν να φεύγουν εκτός ελέγχου, σημαντική βοήθεια θα μπορούσε να προσφέρει και ένας παιδοψυχολόγος.
Αυτό που χρειάζεται το μεγαλύτερο παιδί είναι να καταλάβει ότι δε μας έχασε, ότι εξακολουθούμε να το αγαπάμε και να το νοιαζόμαστε το ίδιο με πριν και ότι το αδελφάκι του δεν αλλάζει κάτι στο πως νιώθουμε γι’ αυτό. Καλό θα ήταν να καθιερώσουμε κάποια συγκεκριμένη ώρα κάθε μέρα που θα την αφιερώνουμε αποκλειστικά και μόνο στο μεγάλο μας παιδί και θα είναι η ώρα που θα μας έχει μόνο για τον εαυτό του, χωρίς να πρέπει να μας μοιράζεται, χωρίς περισπασμούς, όπου θα μπορούμε να κάνουμε ευχάριστα πράγματα μαζί. Καλό είναι να θυμόμαστε πως το να μαλώνουμε ένα παιδί που αντιδράει δε μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα, αντίθετα μπορεί να επιδεινώσει κι άλλο την κατάσταση. Επιλέγουμε τη θετική ενίσχυση για όταν συμπεριφέρεται όπως πρέπει.
Εκφράσεις τύπου «εσύ μεγάλωσες πια», «εσύ μπορείς να φροντίζεις τον εαυτό σου, ενώ το αδερφάκι σου όχι», «το μικρότερο με έχει περισσότερη ανάγκη», οι οποίες υποστηρίζονται και από πράξεις, αναστατώνουν και θυμώνουν τα μεγαλύτερα παιδιά. Ένα παιδί δε μεγαλώνει ξαφνικά επειδή ένα άλλο παιδί ήρθε στον κόσμο. Αντιθέτως, έχει ακόμη περισσότερη ανάγκη την έμπρακτη αγάπη και στοργή από τους γονείς του. Και οι δύο γονείς οφείλουν να προστατέψουν το συναισθηματικό κόσμο του πρωτότοκου, εξασφαλίζοντας του το ασφαλές πλαίσιο αγάπης και προσοχής, που έχει ανάγκη για να εξελιχθεί και να αναπτυχθεί σωστά.
Και τέλος ας μη ξεχνάμε ότι είναι σημαντικό για τα παιδιά να έχουν πρόγραμμα και ρουτίνα, γιατί μόνο έτσι μπορούν να νιώσουν ασφαλή. Μιλήστε μαζί του. Ακούστε το και αφήστε το να εκφράσει αυτό που αισθάνεται χωρίς να του κάνετε κριτική. Τα παιδιά χρειάζονται χρόνο, αποδοχή και αγάπη.
*Μια μικρή σημείωση για τα αδέρφια:
Το κάθε παιδί είναι μοναδικό, ξεχωριστό και ιδιαίτερο και μόνο έτσι πρέπει να το αντιμετωπίζουμε. Το μυστικό είναι να φερόμαστε στα παιδιά μας ισότιμα, όχι ίδια, αναγνωρίζοντας και αποδεχόμενοι τη διαφορετικότητα τους. Τα αδέρφια διαφοροποιούνται μεταξύ τους, με βάση ποικίλους παράγοντες, όπως το φύλο, η ηλικία, η ιδιοσυγκρασία, τα ενδιαφέροντα. Επίσης, τα παιδιά έχουν έντονο το συναίσθημα της δικαιοσύνης και της ίσης μεταχείρισης. Οι γονείς χρειάζεται να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες και τις διαφορές του κάθε παιδιού. Όταν δε δεχόμαστε τη διαφορετικότητα, και δε λαμβάνουμε υπόψη τις ανάγκες και τις επιθυμίες, «εξαφανίζουμε» τη ξεχωριστή και ιδιαίτερη προσωπικότητα τους, οδηγώντας και στην αύξηση του ανταγωνισμού μεταξύ τους. Επιπλέον, είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως η σχέση των παιδιών με τους γονείς είναι σημαντικότατος παράγοντας, που επηρεάζει και τη σχέση μεταξύ των αδερφών. Η ζεστή και ασφαλής σχέση με τη μητέρα σχετίζεται με χαμηλότερους βαθμούς σύγκρουσης και επιθετικότητας ανάμεσα στα αδέρφια, διότι η μητέρα είναι συνήθως το σημαντικότερο αντικείμενο – αίτιο της συγκρουσιακής σχέσης.